De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) treft maatregelen om de verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Die maatregelen hebben als doel het aantal contacten en daarmee het risico op besmetting maximaal te beperken. Een besmetting in een justitiële inrichting van DJI heeft grote gevolgen voor personeel en justitiabelen. DJI is weer gestart met bezoek en verlof. Voor de veiligheid van medewerkers en justitiabelen en om het risico op besmettingen in de justitiële inrichtingen zo klein mogelijk te houden, gebeurt dit gecontroleerd. Ook blijven de adviezen van het RIVM leidend.
Gevolgen voor bezoekers
Op dit moment is bezoek voor justitiabelen in alle justitiële inrichtingen van DJI toegestaan. In al onze inrichtingen gelden de RIVM-richtlijnen. Dus er wordt 1,5 meter afstand gehouden, bezoek vindt op de meeste locaties plaats achter plexiglas en bij binnenkomst is er een gezondheidscheck.
Moet u een mondkapje dragen tijdens het bezoek?
Het dragen van een niet-medisch mondkapje is in alle justitiële inrichtingen verplicht op plekken waar 1,5 meter afstand houden niet mogelijk is. Voor bezoekers van 13 jaar en ouder betekent dit dat zij verplicht een mondkapje moeten dragen tijdens het bezoek aan een justitiële inrichting bij de toegangscontrole en tijdens de route naar en van de bezoekersruimte. In de bezoekersruimte mag het mondkapje af als de bezoeker zit.
De directeur van een justitiële inrichting is altijd bevoegd hiervan af te wijken omwille van de veiligheid of gezondheid van de mensen in de inrichting.
Volwassen justitiabelen
Met ingang van 27 januari 2021 mogen volwassen justitiabelen maximaal 1 bezoeker per keer ontvangen, kinderen jonger dan 13 jaar uitgezonderd. De bezoekmogelijkheden kunnen per justitiële inrichting verschillen, afhankelijk van de situatie in het gebouw. Kijk voor de geldende bezoekregels op de pagina van de justitiële inrichting die u wilt bezoeken.
Jeugdige justitiabelen
Met ingang van 27 januari 2021 geldt dat er maximaal 1 bezoeker per jongere in een justitiële jeugdinrichting op bezoek mag komen. De bezoekmogelijkheden kunnen per justitiële jeugdinrichting verschillen, afhankelijk van de situatie in het gebouw. Kijk voor de geldende bezoekregels op de pagina van de justitiële jeugdinrichting die u wilt bezoeken.
Kinderen op bezoek
Kinderen zijn welkom in onze justitiële inrichtingen. Voor kinderen tot 13 jaar geldt dat de directeur van de justitiële inrichting een maximum aantal kinderen per bezoekmoment kan bepalen. Omdat er per bezoekmoment maar één bezoeker is toegestaan, geldt voor kinderen van 13 jaar en ouder dat zij zonder begeleiding van een volwassene op bezoek kunnen komen.
Voor bijzondere regimes (bijvoorbeeld de EBI in PI Vught) kunnen afwijkende regels gelden. Zo kan de directeur een uitzondering maken en kinderen van 13 t/m 15 jaar met of zonder begeleiding toestaan.
Ketenpartners
Bezoek van ketenpartners, zoals reclassering, gemeenten en vrijwilligersorganisaties, vindt digitaal plaats, via beeldbellen. De directeur van een justitiële inrichting kan besluiten of fysiek bezoek van ketenpartners noodzakelijk en mogelijk is.
Ambtelijk bezoek
Gesprekken die in het kader van de rechtsgang in een justitiële inrichting moeten worden gevoerd, bijvoorbeeld gesprekken met een advocaat, mogen wel in de justitiële inrichting plaatsvinden. Als zij dat zelf willen, kan aan advocaten en aan gedragsdeskundigen die in de inrichting moeten zijn voor Pro Justitia rapportages, fysiek toegang worden verleend. Daarnaast krijgen inspecties altijd toegang. Verder kan de vestigingsdirecteur van een justitiële inrichting zittingen van de RSJ en van de commissie van toezicht fysiek doorgang laten vinden als het niet mogelijk is deze zittingen digitaal te doen. Dit is ter beoordeling aan de directeur van de justitiële inrichting en alleen als het verantwoord en binnen de RIVM-richtlijnen kan plaatsvinden.
Wilt u als advocaat uw cliënt in de justitiële inrichting ontmoeten, dan moet u hiervoor vooraf een afspraak maken. U kunt bellen met het algemene nummer van de justitiële inrichting waar uw cliënt verblijft. U vindt de telefoonnummers van de justitiële inrichtingen op onze website. Geeft u dan aan dat u advocaat bent en een afspraak met uw cliënt wilt plannen.
Vragen en antwoorden over de maatregelen tegen het coronavirus
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) doet er alles aan de kans op besmetting met het coronavirus in onze justitiële inrichtingen zo klein mogelijk te houden en de veiligheid van en zorg voor het personeel en justitiabelen te waarborgen. Daarom nemen wij maatregelen tegen het coronavirus op basis van de richtlijnen van het RIVM.
In tabel 1 staat het totaal aantal besmettingen onder justitiabelen vanaf 20 maart 2020 tot de peildatum. De meeste justitiabelen van dit totale aantal zijn inmiddels genezen. In de tweede tabel staan de locaties vermeld waar op de peildatum besmette justitiabelen zijn of waar justitiabelen uit voorzorg in quarantaine zijn geplaatst.
Tabel 1. Aantal vastgestelde besmettingen (cumulatief)
Datum
GW/ VB
TBS
Jeugd
24/2
568
33
33
17/2
515
30
33
10/2
496
28
33
3/2
471
28
33
27/1
450
27
33
20/1
441
26
32
13/1
298
24
31
5/1
277
23
31
29/12
252
23
31
23/12
235
22
30
16/12
213
19
29
9/12
168
14
21
1/12
152
13
20
25/11
142
13
20
17/11
101
13
12
11/11
88
13
9
4/11
77
13
8
28/10
59
12
6
21/10
42
10
4
14/10
32
7
3
6/10
28
6
3
29/9
23
6
3
22/9
20
6
3
16/9
19
6
3
8/9
19
6
3
2/9
18
6
3
18/8
16
6
3
12/8
16
6
3
5/8
16
6
3
29/7
15
6
3
22/7
15
6
2
15/7
15
6
-
9/7
15
6
-
1/7
15
6
-
25/6
15
6
-
17/6
15
6
-
10/6
15
6
-
3/6
14
6
-
28/5
14
6
-
25/5
14
6
-
20/5
14
6
-
18/5
14
6
-
14/5
14
6
-
11/5
14
6
-
7/5
14
6
-
30/4
14
6
-
28/4
12
6
-
23/4
10
6
-
20/4
8
6
-
16/4
5
5
-
1/4
1
3
-
20/3
-
-
-
Tabel 2. Huidig aantal justitiabelen besmet per locatie (peildatum 24-02-2021 12:30 uur)
Positief geteste justitiabelen
Kliniek / inrichting
Aantal in quarantaine na bron- en contactonderzoek of i.v.m. klachten*
3
FPC Pompe Stichting
20
-
Van der Hoevekliniek
2
-
JJI de Hartelborgt
1
-
Teylingereind
7
39
PI Arnhem
7
2
PI Alphen
30
1
PI Grave
3
1
PI Heerhugowaard
8
-
PI Lelystad
2
-
JC Zaanstad
43
1
PI Dordrecht
52
5
PI Rotterdam, locatie de Schie
75
1
DC Rotterdam, locatie Zeist
-
1
PI Utrecht
13
4
DC Schiphol
88
1
PI Veenhuizen
-
1
PI Vught
5
DJI treft maatregelen om de verspreiding van het coronavirus te voorkomen. De maatregelen hebben als doel het aantal contacten en daarmee het risico op besmetting te beperken. Een besmetting in een inrichting van DJI heeft grote gevolgen voor personeel en justitiabelen. Hen beschermen staat daarom voorop.
Nieuwe justitiabelen worden per definitie geplaatst in een eenpersoonscel. Er vindt na binnenkomst een medische intake plaats, met verscherpte aandacht voor corona-verschijnselen en eventuele kwetsbaarheid van de justitiabele. Bij milde klachten wordt er een test gedaan. De plaatsing op een eenpersoonscel duurt acht dagen. In deze periode wordt goed in de gaten gehouden of de justitiabele klachten ontwikkelt. Als de justitiabele geen klachten krijgt, kan hij/zij op een meerpersoonscel geplaatst worden, volgens geldende plaatsingscriteria en rekening houdend met de contra-indicaties. Als de justitiabele wel klachten krijgt, dan wordt hij/zij direct volgens protocol geïsoleerd.
Als vastgesteld kan worden dat een gedetineerde zich tijdens het verlof aan de RIVM-richtlijnen heeft gehouden, kan hij/zij direct terugkeren naar de eigen afdeling. Als dit niet kan worden vastgesteld, wordt hij/zij bij terugkomst in de justitiële inrichting beschouwd als een nieuwe inkomst. In de praktijk betekent dit dat onbegeleid (incidenteel) verlof leidt tot terugkeer via de gecontroleerde inkomstenprocedure.
Voertuigen van de Dienst Vervoer & Ondersteuning (DV&O) worden vaker gereinigd. Medewerkers hebben beschermende middelen bij zich. Dit is volgens het protocol van DJI. Tijdens het vervoer van een justitiabele door DV&O, dragen zowel de DV&O'ers als de justitiabele een mondkapje.
Justitiabelen die vervoerd moeten worden naar het ziekenhuis en waarvan het vermoeden bestaat dat ze besmet zijn met het coronavirus, worden voor de zekerheid vervoerd door een ambulance. DV&O rijdt dan desgewenst mee. Als bij de opname van een justitiabele ziekenhuisbewaking noodzakelijk is, dan wordt er door de DV&O gehandeld volgens het protocol van het ziekenhuis. Is het vervoer/de begeleiding al begonnen en vertoont de justitiabele toch verkoudheidsklachten, dan dragen de medewerkers van DV&O beschermende middelen.
Als een justitiabele besmet is met het coronavirus, moet hij/zij in isolatie tot hij/zij klachtenvrij is.
Bij meerdere besmettingen worden justitiabelen - altijd in overleg met de GGD - preventief getest:
bij meerdere besmettingen op één enkele afdeling worden alle justitiabelen op die afdeling preventief getest en gaan in quarantaine;
bij meerdere besmettingen op meerdere afdelingen van één unit worden alle justitiabelen op de unit preventief getest en gaan in quarantaine;
bij meerdere besmettingen verdeeld over een hele justitiële inrichting worden alle justitiabelen in de inrichting preventief getest. De directeur van die justitiële inrichting besluit samen met de GGD over een lockdown van de inrichting.
Een justitiabele met klachten als hoesten en koorts die op indicatie van een arts wordt getest op het coronavirus, wordt conform het coronaprotocol preventief in isolatie geplaatst. Als blijkt dat de justitiabele het coronavirus heeft, blijft hij/zij in isolatie totdat hij/zij 24-uur klachtenvrij is. Afhankelijk van de ernst van de klachten vindt isolatie op cel in het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg of in een ziekenhuis plaats zolang de justitiabele besmettelijk is. Er wordt onderzocht met wie bij DJI de justitiabelen in aanraking is geweest en er worden voorzorgsmaatregelen (zoals monitoring, preventief testen van andere justitiabelen en preventief in isolatie plaatsen) getroffen.
Voor de overige justitiabelen gelden de RIVM-richtlijnen, waarbij mensen wordt aangeraden minimaal 1,5 meter (twee armlengtes) afstand van elkaar te houden om zichzelf en anderen te beschermen tegen infectie met het coronavirus. Op plekken in de justitiële inrichting waar 1,5 meter afstand houden niet kan, moet iedereen een mondkapje dragen om verspreiding van het virus te voorkomen.
Ja. Als een justitiabele klachten heeft die passen bij een coronavirusinfectie, dan is het belangrijk dat hij/zij direct contact opneemt met de medische dienst. De arts of verpleegkundige kan dan een coronatest afnemen om te zien of iemand besmet is.
.
Ja, justitiabelen worden ook gevaccineerd. Dat gebeurt volgens de vaccinatiestrategie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De meeste justitiabelen vallen in de groep 18-60 jaar en worden dus gevaccineerd op het moment dat die doelgroep buiten DJI aan de beurt is. Het vaccineren gebeurt door de medische dienst van de justitiële inrichting waar de justitabele zit.
Justitiabelen met verkoudheidsklachten, hoesten of kortademigheid en boven de 38 graden Celsius koorts worden uit voorzorg geïsoleerd op een eenpersoonscel, wat gelijk staat aan thuisisolatie voor andere Nederlanders.
Door isolatie wordt voorkomen dat anderen besmet raken. Afhankelijk van de ernst van de klachten, vindt isolatie op cel, in het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg of in een ziekenhuis plaats zolang de justitiabele besmettelijk is. Als een justitiabele wordt geïsoleerd op cel in verband met het coronavirus, wordt het contact met andere personen tot een minimum beperkt. De justitiabele gebruikt eigen eet- en drinkgerei, tandenborstel en handdoek en deelt geen wastafel/douche met andere mensen.
Als een justitiabele met klachten passend bij een coronavirusinfectie (kortademigheid, hoesten en koorts) wordt geïsoleerd, dan wordt (in geval van een tweepersooncel) de celgenoot zonder klachten op een andere cel geplaatst. Zo lang de celgenoot geen klachten heeft, hoeft de celgenoot niet geïsoleerd te worden.
Het dragen van een niet-medisch mondkapje is in alle justitiële inrichtingen verplicht voor justitiabelen op plekken waar 1,5 meter afstand houden niet mogelijk is. Als 1,5 meter afstand houden mogelijk is, mogen justitiabelen zelf bepalen of zij een niet-medisch mondkapje willen dragen.
Voor justitiabelen met psychiatrische problematiek geldt dat de directeur van de justitiële inrichting bepaalt of en wanneer deze justitiabelen een mondkapje moeten dragen.
De directeur van een justitiële inrichting kan besluiten van het bovenstaande af te wijken. Hij kan justitiabelen verbieden een mondkapje te dragen als dat nodig is in verband met de veiligheid, leefbaarheid en/of zorg en behandeling van justitiabelen. Hij kan het ook verbieden voor de veiligheid van DJI-medewerkers. Bijvoorbeeld bij een dreigende situatie, als justitiabelen geïdentificeerd moeten worden of bij een afdeling voor justitiabelen met beheersproblematiek. De directeur kan justitiabelen ook verplichten een mondkapje te dragen omwille van de gezondheid en leefbaarheid van andere justitiabelen en DJI-medewerkers, bijvoorbeeld als er sprake is van (mogelijke) besmettingen met het coronavirus.
De niet-medische mondkapjes voor justitiabelen worden door DJI verstrekt.
DJI volgt de richtlijnen van het RIVM. Medisch personeel en medewerkers die in contact komen met mogelijk besmette justitiabelen gebruiken persoonlijke beschermingsmiddelen als masker en handschoenen. Verder gebruiken medewerkers die binnenkomende justitiabelen moeten controleren en visiteren, waarbij er dus fysiek contact is, ook persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarmee kunnen we de grootste risico's op besmetting indammen.
Net als in de gewone maatschappij, geldt in een justitiële inrichting ook dat medewerkers en justitiabelen 1,5 meter afstand moeten bewaren. Medewerkers en justitiabelen hebben een eigen verantwoordelijkheid om zich hieraan te houden. Men spreekt elkaar ook aan als iemand zich er niet aan houdt. De cel van de justitiabele is vergelijkbaar met een eigen woonruimte/huiskamer in de maatschappij, waarbij gezinsleden geen rekening hoeven te houden met 1,5 meter afstand volgens de richtlijnen van het RIVM. Bij een meerpersoonscel wordt de ruimte gedeeld met een celgenoot. Men kan dit vergelijken met huisgenoten binnen een gezin die ook de huiskamer met elkaar delen. En net zoals in de gewone maatschappij geldt dat, zolang huisgenoten geen klachten hebben, ze in dezelfde ruimte kunnen verblijven en daarbij geen rekening hoeven te houden met een afstand van 1,5 meter. Als een huisgenoot koorts krijgt, moet deze in thuisisolatie in een aparte kamer. Deze regel geldt ook in een justitiële inrichting. Als een justitiabele in een meerpersoonscel klachten krijgt en koorts (> 38 graden) dan wordt de celgenoot die niet ziek is in een andere cel geplaatst, zodat de zieke justitiabele in thuisisolatie kan.
Ten aanzien van de landelijke richtlijn voor groepsgrootte geldt voor DJI een uitzondering. Dit is om de leefbaarheid in de justitiële inrichtingen en de wettelijke verplichtingen jegens justitiabelen te kunnen waarborgen. Natuurlijk geldt wel de regel dat 1,5 meter afstand moet worden gehouden.
Per 1 augustus 2020 worden verzoeken van gedetineerden om overgeplaatst te worden naar een andere locatie weer in behandeling genomen. Overplaatsing vindt alleen plaats als er geen sprake is van verschijnselen die duiden op besmetting met het coronavirus.
Volwassenen die een straf hebben gekregen van de rechter en die nog moeten uitzitten, worden vanaf 1 augustus 2020 weer opgeroepen om zich te melden bij de justitiële inrichting. Zij krijgen een brief met de oproepdatum en een uitgebreide instructie op hun huisadres.
Gezondheidsklachten, ook symptomen die wijzen op een mogelijke besmetting met het coronavirus, leveren geen grond op voor strafonderbreking. Afhankelijk van de ernst van de klachten wordt vanuit de inrichting, het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg of in een ziekenhuis, de benodigde zorg geleverd. Indien bij justitiabelen sprake is van een serieuze verdenking van het coronavirus worden deze justitiabelen afgezonderd van de andere justitiabelen. Verder gelden de regels zoals die altijd gelden voor justitiabelen die medische zorg nodig hebben.
Justitiabelen met vaste woon- of verblijfplaats: wanneer een (mogelijk) zieke justitiabele een huis heeft om naartoe te gaan, dan zal hij naar huis gaan.
Justitiabelen zonder vaste woon- of verblijfplaats: indien de insluittitel eindigt bij een justitiabele die ziekteverschijnselen vertoont of waarbij coronabesmetting is vastgesteld, dient de vestigingsdirecteur in samenwerking met de gemeente of een instelling die de benodigde zorg kan bieden maatwerk te leveren, om ervoor te zorgen dat de justitiabele zo goed mogelijk behandeld wordt en de samenleving veilig blijft. Het is mogelijk om een justitiabele op basis van vrijwilligheid in de inrichting te houden, tot hij 24 uur klachtenvrij is.
Verlof volwassen gedetineerden
Al het verlof wordt per 21 december 2020 opgeschort. Dit geldt dus ook voor het re-integratieverlof. Alleen in uitzonderlijke situaties kan verlof worden verleend, bijvoorbeeld om afscheid te nemen van een overleden familielid.
Gedetineerden in een (zeer) beperkt beveiligde inrichting (zbbi) en een beperkt beveiligde afdeling (bba) houden verlof als zij aan arbeid buiten de inrichting kunnen deelnemen en voor weekendverlof.
Verlof tbs-gestelden en jeugd
Doelgericht onbegeleid verlof in het kader van resocialisatie, zoals werk en onderwijs, kan plaatsvinden. Dat is mogelijk, omdat dit een essentieel onderdeel is van de behandeling van patiënten en jongeren. Wel moeten zij bij het doelgericht onbegeleid verlof rekening houden met de huidige landelijke coronamaatregelen; alleen noodzakelijk gebruik van het OV, niet-essentiële winkels zijn dicht, het aantal bezoekers thuis is beperkt en dagbestedingslocaties zijn gesloten. Als arbeid en/of onderwijs buiten de justitiële inrichting niet meer doorgaan, wordt het doelgericht onbegeleid verlof opgeschort.
Onbegeleid verlof dat niet direct gericht is op resocialisatiedoelen is al eerder opgeschort en dat blijft zo.
Begeleid verlof mag doorgaan als de geldende landelijke maatregelen in acht worden genomen.
Het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg (JCvSZ) is een low care zorgvoorziening die 24 uur per dag lichamelijke zorg biedt aan justitiabelen. Het gaat daarbij om zorg die niet in de justitiële inrichtingen kan worden geboden. Het JCvSZ is onderdeel van Penitentiaire Inrichting Haaglanden.
De arts van de justitiële inrichting waar de justitiabele verblijft, beoordeelt welke zorg een justitiable met corona-klachten nodig heeft. Als een justitiabele niet hoeft te worden opgenomen in een regulier ziekenhuis, maar wel 24-uurs zorg moet krijgen (bijvoorbeeld omdat iemand om de zoveel uur gecontroleerd moet worden), dan gaat een justitiabele met corona-klachten naar het JCvSZ. Als de situatie verandert en de justitiabele heeft ziekenhuiszorg nodig, dan gaat hij/zij daarvoor naar een ziekenhuis. Zodra die ziekenhuiszorg niet meer nodig is, gaat de justitiabele terug naar het JCvSZ voor nazorg. Op het moment dat een justitiabele geen 24-uurs zorg meer nodig heeft, wordt hij in principe weer teruggebracht naar de justitiële inrichting waar hij vandaan kwam.
Alle rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges zijn vanaf 11 mei 2020 weer open. Er wordt kritisch gekeken naar de noodzaak van de zaken die voor moeten komen. Een groot aantal zittingen wordt net als in maart en april via telehoren (videoverbinding) afgehandeld. Is het toch nodig of wenselijk om naar de rechtbank te komen? Dan gebeuren de zittingen alleen met inachtneming van de 1,5 meter maatregel. Alle rechtspraak-locaties voldoen aan de voorwaarden hiervoor.
Door de harde lockdown is het nu niet mogelijk om ouder-kindactiviteiten te organiseren in onze justitiële inrichtingen. Dit zijn activiteiten waarbij ouder en kind fysiek contact mogen hebben, zoals sport- en spelactiviteiten.
Omdat bezoek en verlof op dit moment slechts beperkt mogelijk is, wordt skypen (beeldbellen) als mogelijkheid aangeboden. Zo kunnen gedetineerden toch in contact blijven met hun dierbaren. Voor een veilig gebruik van skype treft DJI maatregelen. Zo kunnen justitiabelen alleen skypen met contactpersonen die van tevoren zijn aangemeld bij de inrichting. Justitiabelen kunnen zelf niet gebeld worden. De justitiële inrichtingen houden direct toezicht op het gebruik van skype. Hoe dit gebeurt, wordt bepaald door de directeur. Als dat nodig is, worden - net als bij regulier bezoek en telefonie - de contacten van justitiabelen gescreend. Ondanks de nodige maatregelen kan DJI niet voorkomen dat contactpersonen van justitiabelen het skype gesprek opnemen en publiceren op internet, of doorverbindingen maken met andere personen. Tegen elk misbruik en ongeoorloofd gebruik van het beeldbellen wordt opgetreden door de justitiële inrichting. Zowel tegen misbruik door de gedetineerde zelf als door zijn contacten. Dit betekent in elk geval het verbreken van het gesprek en het tijdelijk ontzeggen van de mogelijkheid om te skypen.
De maatregelen hebben gevolgen voor mensen die willen gaan solliciteren of die in het sollicitatieproces zitten. Zie de pagina ' Werken bij DJI' voor meer informatie.