De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) treft maatregelen om de verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Die maatregelen hebben als doel het aantal contacten en daarmee het risico op besmetting maximaal te beperken. Een besmetting in een justitiële inrichting van DJI heeft grote gevolgen voor personeel en justitiabelen. DJI is weer gestart met bezoek en verlof. Voor de veiligheid van medewerkers en justitiabelen en om het risico op besmettingen in de justitiële inrichtingen zo klein mogelijk te houden, gebeurt dit gecontroleerd. Ook blijven de adviezen van het RIVM leidend.
Gevolgen voor bezoekers
Op dit moment is bezoek voor justitiabelen in alle justitiële inrichtingen van DJI toegestaan. In al onze inrichtingen gelden de RIVM-richtlijnen. Dus er wordt 1,5 meter afstand gehouden, bezoek vindt op de meeste locaties plaats achter plexiglas en bij binnenkomst is er een gezondheidscheck.
Moet u een mondkapje dragen tijdens het bezoek?
DJI sluit voor een aantal situaties aan bij het landelijke dringend advies voor het dragen van niet-medische mondkapjes in publieke binnenruimtes (ook al zijn justitiële inrichtingen formeel geen publieke ruimte). Voor bezoekers van 13 jaar en ouder betekent dit dat hun dringend wordt geadviseerd bij het bezoek aan een justitiële inrichting een niet-medisch mondkapje te dragen bij de toegangscontrole en tijdens de route naar en van de bezoekersruimte. In de bezoekersruimte mag het mondkapje af als de bezoeker zit.
Mondkapje is soms verplicht
Aanvullend op bovenstaand dringend advies kan een directeur van een justitiële inrichting bepalen dat het dragen van een mondkapje op de locatie verplicht is. De gebouwen van onze justitiële inrichtingen zijn namelijk niet allemaal hetzelfde; soms zijn de gangen te smal om bij het passeren 1,5 meter afstand te kunnen houden of zijn ruimtes te klein om daar veel mensen tegelijk aanwezig te laten zijn. Kijk voor specifieke bezoekinformatie op de pagina van de justitiële inrichting die u wilt bezoeken.
Bezoekmogelijkheden
Volwassen justitiabelen
Met ingang van 21 december 2020 mogen volwassen justitiabelen maximaal 2 bezoekers per keer ontvangen. Hiervoor geldt dat de bezoekmogelijkheden per justitiële inrichting kunnen verschillen, afhankelijk van de situatie in het gebouw. Kijk voor de geldende bezoekregels op de locatiepagina van de justitiële inrichting die u wilt bezoeken.
Jeugdige justitiabelen
Met ingang van 21 december 2020 geldt dat er maximaal 2 bezoekers per jongere in een justitiële jeugdinrichting op bezoek mogen komen. Kijk voor de geldende bezoekregels op de locatiepagina van de justitiële jeugdinrichting die u wilt bezoeken.
Kinderen op bezoek
Kinderen zijn welkom in onze justitiële inrichtingen. Voor kinderen tot 13 jaar geldt geen maximum aantal tijdens het bezoek. Voor kinderen van 13 jaar en ouder geldt dat er maximaal één kind met een volwassen begeleider op bezoek kan komen, omdat er maximaal 2 bezoekers per justitiabele op bezoek mogen komen. Per justitiële inrichting kan het bezoek anders georganiseerd zijn.
Ketenpartners
Bezoek van ketenpartners, zoals reclassering, gemeenten en vrijwilligersorganisaties, vindt digitaal plaats, via beeldbellen. De directeur van een justitiële inrichting kan besluiten of fysiek bezoek van ketenpartners noodzakelijk en mogelijk is.
Ambtelijk bezoek
Gesprekken die in het kader van de rechtsgang in een justitiële inrichting moeten worden gevoerd, bijvoorbeeld gesprekken met een advocaat, mogen wel in de justitiële inrichting plaatsvinden. Als zij dat zelf willen, kan aan advocaten en aan gedragsdeskundigen die in de inrichting moeten zijn voor Pro Justitia rapportages, fysiek toegang worden verleend. Daarnaast krijgen inspecties altijd toegang. Verder kan de vestigingsdirecteur van een justitiële inrichting zittingen van de RSJ en van de commissie van toezicht fysiek doorgang laten vinden als het niet mogelijk is deze zittingen digitaal te doen. Dit is ter beoordeling aan de directeur van de justitiële inrichting en alleen als het verantwoord en binnen de RIVM-richtlijnen kan plaatsvinden.
Wilt u als advocaat uw cliënt in de justitiële inrichting ontmoeten, dan moet u hiervoor vooraf een afspraak maken. U kunt bellen met het algemene nummer van de justitiële inrichting waar uw cliënt verblijft. U vindt de telefoonnummers van de justitiële inrichtingen op onze website. Geeft u dan aan dat u advocaat bent en een afspraak met uw cliënt wilt plannen.
Vragen en antwoorden over de maatregelen tegen het coronavirus
DJI treft maatregelen om de verspreiding van het coronavirus te voorkomen. De maatregelen hebben als doel het aantal contacten en daarmee het risico op besmetting te beperken. Een besmetting in een inrichting van DJI heeft grote gevolgen voor personeel en justitiabelen. Hen beschermen staat daarom voorop.
Nieuwe justitiabelen worden per definitie geplaatst in een eenpersoonscel. Er vindt na binnenkomst een medische intake plaats, met verscherpte aandacht voor corona-verschijnselen en eventuele kwetsbaarheid van de justitiabele. Bij milde klachten wordt er een test gedaan. De plaatsing op een eenpersoonscel duurt acht dagen. In deze periode wordt goed in de gaten gehouden of de justitiabele klachten ontwikkelt. Als de justitiabele geen klachten krijgt, kan hij/zij op een meerpersoonscel geplaatst worden, volgens geldende plaatsingscriteria en rekening houdend met de contra-indicaties. Als de justitiabele wel klachten krijgt, dan wordt hij/zij direct volgens protocol geïsoleerd.
Als vastgesteld kan worden dat een gedetineerde zich tijdens het verlof aan de RIVM-richtlijnen heeft gehouden, kan hij/zij direct terugkeren naar de eigen afdeling. Als dit niet kan worden vastgesteld, wordt hij/zij bij terugkomst in de justitiële inrichting beschouwd als een nieuwe inkomst. In de praktijk betekent dit dat onbegeleid (incidenteel) verlof leidt tot terugkeer via de gecontroleerde inkomstenprocedure.
Voertuigen van de Dienst Vervoer & Ondersteuning (DV&O) worden vaker gereinigd. Medewerkers hebben beschermende middelen bij zich. Dit is volgens het protocol van DJI. Tijdens het vervoer van een justitiabele door DV&O, dragen zowel de DV&O'ers als de justitiabele een mondkapje.
Justitiabelen die vervoerd moeten worden naar het ziekenhuis en waarvan het vermoeden bestaat dat ze besmet zijn met het coronavirus, worden voor de zekerheid vervoerd door een ambulance. DV&O rijdt dan desgewenst mee. Als bij de opname van een justitiabele ziekenhuisbewaking noodzakelijk is, dan wordt er door de DV&O gehandeld volgens het protocol van het ziekenhuis. Is het vervoer/de begeleiding al begonnen en vertoont de justitiabele toch verkoudheidsklachten, dan dragen de medewerkers van DV&O beschermende middelen.
Als een justitiabele klachten heeft die passen bij een coronavirusinfectie, dan is het belangrijk dat hij/zij direct contact opneemt met de medische dienst. De arts of verpleegkundige kan dan een coronatest afnemen.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) doet er alles aan de kans op besmetting door het coronavirus te minimaliseren en de veiligheid van en zorg voor het personeel en justitiabelen te waarborgen. DJI heeft vanaf 14 maart 2020 maatregelen genomen om het risico op verspreiding van het coronavirus te verkleinen. Bij alle maatregelen worden de richtlijnen van het RIVM in acht genomen. In de onderstaande tabel ‘aantal vastgestelde besmettingen’ staat het totaal aantal besmettingen onder justitiabelen vanaf 20 maart 2020 tot de betreffende peildatum. Van dat cumulatieve aantal zijn inmiddels de meeste justitiabelen weer genezen.
Aantal vastgestelde besmettingen (cumulatief):
Coronabesmettingen DJI
Datum
GW/ VB
Forensische Zorg
Jeugd
20/1
441
26
32
13/1
298
24
31
5/1
277
23
31
29/12
252
23
31
23/12
235
22
30
16/12
213
19
29
9/12
168
14
21
1/12
152
13
20
25/11
142
13
20
17/11
101
13
12
11/11
88
13
9
4/11
77
13
8
28/10
59
12
6
21/10
42
10
4
14/10
32
7
3
6/10
28
6
3
29/9
23
6
3
22/9
20
6
3
16/9
19
6
3
8/9
19
6
3
2/9
18
6
3
18/8
16
6
3
12/8
16
6
3
5/8
16
6
3
29/7
15
6
3
22/7
15
6
2
15/7
15
6
-
9/7
15
6
-
1/7
15
6
-
25/6
15
6
-
17/6
15
6
-
10/6
15
6
-
3/6
14
6
-
28/5
14
6
-
25/5
14
6
-
20/5
14
6
-
18/5
14
6
-
14/5
14
6
-
11/5
14
6
-
7/5
14
6
-
30/4
14
6
-
28/4
12
6
-
23/4
10
6
-
20/4
8
6
-
16/4
5
5
-
1/4
1
3
-
20/3
-
-
-
Een justitiabele met klachten als hoesten en koorts, die op indicatie van een arts getest wordt op het coronavirus, wordt conform het corona-protocol preventief in isolatie geplaatst. Als blijkt dat de justitiabele het coronavirus heeft, blijft deze in isolatie totdat hij/zij 24-uur klachtenvrij is. Afhankelijk van de ernst van de klachten, vindt isolatie op cel, in het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg of in een ziekenhuis plaats zolang de justitiabele besmettelijk is. Er wordt onderzocht met wie bij DJI de justitiabelen in aanraking is geweest en er worden voorzorgsmaatregelen (zoals monitoring en preventief in isolatie plaatsen) getroffen.
Justitiabelen met verkoudheidsklachten, hoesten of kortademigheid en boven de 38 graden Celsius koorts worden uit voorzorg geïsoleerd op een eenpersoonscel, wat gelijk staat aan thuisisolatie voor andere Nederlanders.
Door isolatie wordt voorkomen dat anderen besmet raken. Afhankelijk van de ernst van de klachten, vindt isolatie op cel, in het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg of in een ziekenhuis plaats zolang de justitiabele besmettelijk is. Als een justitiabele wordt geïsoleerd op cel in verband met het coronavirus, wordt het contact met andere personen tot een minimum beperkt. De justitiabele gebruikt eigen eet- en drinkgerei, tandenborstel en handdoek en deelt geen wastafel/douche met andere mensen.
Als een justitiabele met klachten passend bij een coronavirusinfectie (kortademigheid, hoesten en koorts) wordt geïsoleerd, dan wordt (in geval van een tweepersooncel) de celgenoot zonder klachten op een andere cel geplaatst. Zo lang de celgenoot geen klachten heeft, hoeft de celgenoot niet geïsoleerd te worden.
Als een justitiabele met klachten passend bij een coronavirusinfectie (kortademigheid, hoesten en koorts) wordt geïsoleerd, dan wordt (in geval van een tweepersoonscel) de celgenoot zonder klachten op een andere cel geplaatst. Zo lang de celgenoot geen klachten heeft, hoeft de celgenoot niet geïsoleerd te worden. Voor de overige justitiabelen gelden de RIVM richtlijnen, waarbij mensen wordt aangeraden minimaal 1,5 meter (twee armlengtes) afstand van elkaar te houden om zichzelf en anderen te beschermen tegen infectie met het coronavirus.
Vanwege de veiligheid dragen justitiabelen geen mondkapjes in onze justitiële inrichtingen. In uitzonderlijke gevallen kan een directeur een justitiabele aanraden, verbieden of vragen een mondkapje te dragen. Justitiabelen worden na binnenkomst op een eenpersoonscel of -kamer geplaatst en de eerste periode gemonitord op klachten. De kans dat zij na die periode corona blijken te hebben, is daardoor klein.
DJI volgt de richtlijnen van het RIVM. Medisch personeel en medewerkers die in contact komen met mogelijk besmette justitiabelen gebruiken persoonlijke beschermingsmiddelen als masker en handschoenen. Verder gebruiken medewerkers die binnenkomende justitiabelen moeten controleren en visiteren, waarbij er dus fysiek contact is, ook persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarmee kunnen we de grootste risico's op besmetting indammen.
Net als in de gewone maatschappij, geldt in een justitiële inrichting ook dat medewerkers en justitiabelen 1,5 meter afstand moeten bewaren. Medewerkers en justitiabelen hebben een eigen verantwoordelijkheid om zich hieraan te houden. Men spreekt elkaar ook aan als iemand zich er niet aan houdt. De cel van de justitiabele is vergelijkbaar met een eigen woonruimte/huiskamer in de maatschappij, waarbij gezinsleden geen rekening hoeven te houden met 1,5 meter afstand volgens de richtlijnen van het RIVM. Bij een meerpersoonscel wordt de ruimte gedeeld met een celgenoot. Men kan dit vergelijken met huisgenoten binnen een gezin die ook de huiskamer met elkaar delen. En net zoals in de gewone maatschappij geldt dat, zolang huisgenoten geen klachten hebben, ze in dezelfde ruimte kunnen verblijven en daarbij geen rekening hoeven te houden met een afstand van 1,5 meter. Als een huisgenoot koorts krijgt, moet deze in thuisisolatie in een aparte kamer. Deze regel geldt ook in een justitiële inrichting. Als een justitiabele in een meerpersoonscel klachten krijgt en koorts (> 38 graden) dan wordt de celgenoot die niet ziek is in een andere cel geplaatst, zodat de zieke justitiabele in thuisisolatie kan.
Het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg (JCvSZ) is een low care zorgvoorziening die 24 uur per dag lichamelijke zorg biedt aan justitiabelen. Het gaat daarbij om zorg die niet in de justitiële inrichtingen kan worden geboden. Het JCvSZ is onderdeel van Penitentiaire Inrichting Haaglanden.
De arts van de justitiële inrichting waar de justitiabele verblijft, beoordeelt welke zorg een justitiable met corona-klachten nodig heeft. Als een justitiabele niet hoeft te worden opgenomen in een regulier ziekenhuis, maar wel 24-uurs zorg moet krijgen (bijvoorbeeld omdat iemand om de zoveel uur gecontroleerd moet worden), dan gaat een justitiabele met corona-klachten naar het JCvSZ. Als de situatie verandert en de justitiabele heeft ziekenhuiszorg nodig, dan gaat hij/zij daarvoor naar een ziekenhuis. Zodra die ziekenhuiszorg niet meer nodig is, gaat de justitiabele terug naar het JCvSZ voor nazorg. Op het moment dat een justitiabele geen 24-uurs zorg meer nodig heeft, wordt hij in principe weer teruggebracht naar de justitiële inrichting waar hij vandaan kwam.
Gezondheidsklachten, ook symptomen die wijzen op een mogelijke besmetting met het coronavirus, leveren geen grond op voor strafonderbreking. Afhankelijk van de ernst van de klachten wordt vanuit de inrichting, het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg of in een ziekenhuis, de benodigde zorg geleverd. Indien bij justitiabelen sprake is van een serieuze verdenking van het coronavirus worden deze justitiabelen afgezonderd van de andere justitiabelen. Verder gelden de regels zoals die altijd gelden voor justitiabelen die medische zorg nodig hebben.
Justitiabelen met vaste woon- of verblijfplaats: wanneer een (mogelijk) zieke justitiabele een huis heeft om naartoe te gaan, dan zal hij naar huis gaan.
Justitiabelen zonder vaste woon- of verblijfplaats: indien de insluittitel eindigt bij een justitiabele die ziekteverschijnselen vertoont of waarbij coronabesmetting is vastgesteld, dient de vestigingsdirecteur in samenwerking met de gemeente of een instelling die de benodigde zorg kan bieden maatwerk te leveren, om ervoor te zorgen dat de justitiabele zo goed mogelijk behandeld wordt en de samenleving veilig blijft. Het is mogelijk om een justitiabele op basis van vrijwilligheid in de inrichting te houden, tot hij 24 uur klachtenvrij is.
Alle rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges zijn vanaf 11 mei 2020 weer open. Er wordt kritisch gekeken naar de noodzaak van de zaken die voor moeten komen. Een groot aantal zittingen wordt net als in maart en april via telehoren (videoverbinding) afgehandeld. Is het toch nodig of wenselijk om naar de rechtbank te komen? Dan gebeuren de zittingen alleen met inachtneming van de 1,5 meter maatregel. Alle rechtspraak-locaties voldoen aan de voorwaarden hiervoor.
Verlof volwassen gedetineerden
Al het verlof wordt per 21 december 2020 opgeschort. Dit geldt dus ook voor het re-integratieverlof. Alleen in uitzonderlijke situaties kan verlof worden verleend, bijvoorbeeld om afscheid te nemen van een overleden familielid.
Gedetineerden in een (zeer) beperkt beveiligde inrichting (zbbi) en een beperkt beveiligde afdeling (bba) houden verlof als zij aan arbeid buiten de inrichting kunnen deelnemen en voor weekendverlof.
Verlof tbs-gestelden en jeugd
Doelgericht onbegeleid verlof in het kader van resocialisatie, zoals werk en onderwijs, kan plaatsvinden. Dat is mogelijk, omdat dit een essentieel onderdeel is van de behandeling van patiënten en jongeren. Wel moeten zij bij het doelgericht onbegeleid verlof rekening houden met de huidige landelijke coronamaatregelen; alleen noodzakelijk gebruik van het OV, niet-essentiële winkels zijn dicht, het aantal bezoekers thuis is beperkt en dagbestedingslocaties zijn gesloten. Als arbeid en/of onderwijs buiten de justitiële inrichting niet meer doorgaan, wordt het doelgericht onbegeleid verlof opgeschort.
Onbegeleid verlof dat niet direct gericht is op resocialisatiedoelen is al eerder opgeschort en dat blijft zo.
Begeleid verlof mag doorgaan als de geldende landelijke maatregelen in acht worden genomen.
Vanaf 10 augustus is het mogelijk om in alle penitentiaire inrichtingen zogenaamde ouder-kindactiviteiten te organiseren. Dit zijn activiteiten waarbij ouder en kind weer fysiek contact mogen hebben. Het gaat om sport- en spelactiviteiten, zoals bordspelen en voetbalwedstrijdjes, van maximaal 2 uur. De ouder-kindactiviteiten kunnen alleen georganiseerd worden als de activiteiten op een verantwoorde manier conform de RIVM-richtlijnen realiseerbaar zijn.
Omdat bezoek en verlof op dit moment slechts beperkt mogelijk is, wordt skypen (beeldbellen) als mogelijkheid aangeboden. Zo kunnen gedetineerden toch in contact blijven met hun dierbaren. Voor een veilig gebruik van skype treft DJI maatregelen. Zo kunnen justitiabelen alleen skypen met contactpersonen die van tevoren zijn aangemeld bij de inrichting. Justitiabelen kunnen zelf niet gebeld worden. De justitiële inrichtingen houden direct toezicht op het gebruik van skype. Hoe dit gebeurt, wordt bepaald door de directeur. Als dat nodig is, worden - net als bij regulier bezoek en telefonie - de contacten van justitiabelen gescreend. Ondanks de nodige maatregelen kan DJI niet voorkomen dat contactpersonen van justitiabelen het skype gesprek opnemen en publiceren op internet, of doorverbindingen maken met andere personen. Tegen elk misbruik en ongeoorloofd gebruik van het beeldbellen wordt opgetreden door de justitiële inrichting. Zowel tegen misbruik door de gedetineerde zelf als door zijn contacten. Dit betekent in elk geval het verbreken van het gesprek en het tijdelijk ontzeggen van de mogelijkheid om te skypen.
Volwassenen die een straf hebben gekregen van de rechter en die nog moeten uitzitten, worden vanaf 1 augustus 2020 weer opgeroepen om zich te melden bij de justitiële inrichting. Zij krijgen een brief met de oproepdatum en een uitgebreide instructie op hun huisadres.
Bij DJI geldt dezelfde richtlijn voor groepsgroottes als in de samenleving: binnen maximaal 30 personen en buiten maximaal 40 personen. Activiteiten in justitiële inrichtingen als luchten, arbeid, bezoek en gebedsdiensten moeten binnen deze richtlijn plaatsvinden.
Per 1 augustus 2020 worden verzoeken van gedetineerden om overgeplaatst te worden naar een andere locatie weer in behandeling genomen. Overplaatsing vindt alleen plaats als er geen sprake is van verschijnselen die duiden op besmetting met het coronavirus.
De maatregelen hebben gevolgen voor mensen die willen gaan solliciteren of die in het sollicitatieproces zitten. Zie de pagina ' Werken bij DJI' voor meer informatie.
