Wat de VS kan leren van VOM. En andersom.

Allerlei landen zijn bezig met innovaties in vrijheidsbeneming, ook voor jeugdigen. Er valt dus over en weer volop te leren. Op uitnodiging van de Nederlandse ambassade in de VS vertelde KVJJ-projectleider Jiske Wallace-Lems op een conferentie in Washington DC over het programma VOM.

De conferentie ‘Innovations in Youth Justice’ had als doel kennis uit te wisselen tussen de VS en Nederland op het gebied van justitiële vrijheidsbeneming.

KVJJ Amsterdam in internationale documentaire

De aanleiding was een documentaire die de Amerikaanse professor Dreizinger maakte over open inrichtingen in verschillende landen. Dreizinger houdt zich veel bezig met innovaties in het gevangeniswezen en wil dat bevorderen en delen via een door haar opgericht internationaal netwerk. Ook de KVJJ Amsterdam speelt een rol in die documentaire. Zo ontstond het idee een conferentie te organiseren over innovaties in het justitiële jeugdveld.

Concept van KVJJ en monitoring

Tijdens de bijeenkomst op de Nederlandse ambassade heeft Jiske toelichting gegeven op de hervormingen binnen VOM. Ook nam ze deel aan een uitgebreid panelgesprek met enkele experts en sleutelfiguren uit het werkveld in Washington DC. Met name het concept van de KVJJ vinden ze in Amerika erg interessant. Zo wilden ze meer weten over hoe wij hebben gecommuniceerd met buurtbewoners en welke functies en type medewerkers er in een KVJJ werken. Mogelijk komt er een tegenbezoek, zodat ze kunnen verkennen of een KVJJ in Amerika haalbaar is. Daarnaast hadden ze grote interesse in hoe VOM de innovaties monitort. Vooral hoe we toch resultaten kunnen aantonen op verschillende leefgebieden van de jongeren, als er nog niet genoeg tijd is verstreken om een effect op recidive aan te tonen.

Ervaringsdeskundigen en slachtoffergesprekken

Tijdens haar reis bracht Jiske ook een bezoek aan een instelling voor veroordeelde jongeren en sprak ze met medewerkers van het Amerikaanse OM. Daar hoorde ze meer over werkwijzen waar wij in Nederland van kunnen leren. Zo heeft de jeugdinrichting in Washington DC ervaringsdeskundigen in dienst. Hun rol is vooral die van mediator voor de jongeren. Zowel conflicten tussen jongeren onderling als tussen jongeren en personeel worden opgelost via een herstelcirkel (restorative justice circle). Sinds ze op deze manier werken is er een sterke daling van het aantal incidenten. Jiske: ‘In Nederland zetten we nu soms ervaringsdeskundigen in, bijvoorbeeld Young in prison en Expex. We zouden binnen VOM kunnen onderzoeken of dit structureel meerwaarde heeft.’

Washington DC is de eerste plaats in Amerika waar herstelbemiddeling rechtstreeks door de officier van justitie kan worden aangeboden, als onderdeel van het strafproces. Jongeren die worden verdacht van ernstige feiten krijgen de kans om niet vervolgd te worden of strafvermindering te krijgen door deel te nemen aan een herstelgesprek met het slachtoffer. Jiske: ‘Natuurlijk kunnen we in Nederland nu ook jongeren doorverwijzen naar herstelbemiddeling, maar het is de moeite waard om te onderzoeken hoe we dit verder kunnen verankeren als onderdeel van het strafproces.’

Meer informatie

-    Je kunt de bijeenkomst Innovations in Youth Justice terugkijken via Youtube.
-    Over open inrichtingen, waaronder de KVJJ Amsterdam, kun je de documentaire  Correcting correctional centers kijken via Vimeo.
-    Op de website van het Incarceration Nations Network lees je meer over dit platform dat innovaties in het gevangeniswezen stimuleert.