Reactie DJI op serie Dubbel Gestraft
Gisteren (donderdag 5 juni) is de eerste aflevering verschenen van een serie op NPO3 over machtsgebruik in inrichtingen van DJI. De verhalen die daarin naar voren komen zijn aangrijpend. De eerste aflevering van de serie suggereert dat DJI bij deze verhalen heeft weggekeken of niets heeft ondernomen. Die suggestie doet geen recht aan de inzet van professionals die zich dagelijks inspannen voor een veilige en menswaardige detentieomgeving — én aan de feiten. De thema’s die in de eerste aflevering van de serie worden aangesneden - veiligheid, integriteit en vertrouwen – zijn waarden die voor ons als organisatie leidend zijn. Juist binnen een detentiesituatie waarin machtsverhoudingen per definitie ongelijk zijn.
Wie in detentie zit, is afhankelijk van het systeem dat wij bouwen. Daar zijn we ons bij DJI zeer van bewust en dat brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Hoe het is om elke avond opnieuw opgesloten te worden, zien wij vanaf de andere kant. Maar die blik vanachter de deur — die kennen alleen de mensen zelf. Dat is hún ervaring, en daar moeten we naar blijven luisteren. Daarbij gaat zeker niet alles goed. Maar we willen het wél weten, om daarvan te leren en bij te kunnen sturen. Dat is de kern van sociale veiligheid: durven zeggen wat er misgaat, ervan leren en zorgen dat daar iets mee gedaan wordt. We hebben de taak om insluiting zorgvuldig en menswaardig te organiseren.
Bij DJI is voortdurend aandacht voor de thema’s sociale veiligheid, integriteit en vertrouwen. Het Opleidingsinstituut DJI investeert in training van leidinggevenden op moreel handelen en moreel beraad. Waar onze professionele normen fors worden geschonden - en dat is helaas het geval gebleken - zijn medewerkers ontslagen, is er aangifte gedaan bij de politie, en hebben we externe, onafhankelijke experts gevraagd onze werkwijze en cultuur kritisch te toetsen. De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft uitvoerig onderzoek gedaan, net als de Universiteit Leiden. Beiden op ons verzoek. Ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd kijkt altijd grondig naar ons handelen. Waar meldingen aanleiding gaven tot maatregelen, zijn die genomen. Waar onderzoek geen grond vond voor ingrijpen, is dat gemotiveerd vastgesteld.
Ook de medische zorg binnen DJI is stevig verankerd. Iedere justitiabele heeft toegang tot huisartsenzorg en wordt indien nodig doorverwezen naar een specialist. Zorg die nodig is, wordt geleverd. De medisch professionals maken die afweging zelfstandig en zonder financiële drempels.
Tot slot: in aanloop naar de uitzending heeft DJI in drie weken tijd circa 80 schriftelijke vragen van de programmamaker beantwoord. Die vragen beslaan meerdere jaren, casussen en onderwerpen. We vinden het belangrijk om deze beantwoording ook zelf openbaar te maken. Om te laten zien waar we staan, hoe we ons verhouden tot de zorgen die worden uitgesproken en welke verantwoordelijkheid we daarin nemen - in een tijd waarin onze capaciteit zeer zwaar onder druk staat, en het alle hens aan dek is om aan onze opdracht te voldoen.