Wim Saris, directeur-generaal van DJI, roept de formerende partijen op om te staan voor een veilige en rechtvaardige samenleving. Dat vraagt om sterke en wendbare Nederlandse gevangenissen. Aangezien voor het gevangeniswezen al langere tijd code zwart geldt, zijn dringende investeringen en maatregelen noodzakelijk. Uitstel is geen optie.
Beeld: © DJI
Brief aan informateur Letschert
De druk op het gevangeniswezen is enorm en neemt volgens de prognoses alleen maar verder toe. Daarom moeten door een nieuw kabinet duidelijke keuzes worden gemaakt, zodat mensen die een straf opgelegd krijgen deze straf op tijd, volledig en op een passende plek kunnen uitzitten. In een vandaag verstuurde brief aan informateur Letschert roept Wim Saris de formerende partijen met klem op om de noodzakelijke maatregelen te nemen, zodat DJI zijn wettelijke taken kan blijven uitvoeren.
Wat is er NU nodig?
Om de bestaande gevangenissen operationeel te houden, is een investering van € 350 miljoen noodzakelijk. Daarnaast is € 550 miljoen nodig voor de uitbreiding van het aantal cellen. Ook is het essentieel dat het werk anders wordt georganiseerd. Dat kan door het mogelijk maken van:
- Elektronische detentie als hoofdstraf of als detentiemodaliteit.
- Een eerdere en meer geleidelijke terugkeer naar de samenleving, waarbij justitiabelen met toenemende vrijheden kunnen werken aan een bestaan buiten de gevangenis.
- Een sober en eenvoudig basisregime voor de eerste weken in detentie, tot maximaal twaalf weken. Hierdoor is minder personeel nodig, omdat de focus ligt op het veilig en humaan insluiten van justitiabelen.
- Beperkt beveiligde gevangenissen voor justitiabelen met een passende risico-inschatting. In deze gevangenissen krijgen justitiabelen meer eigen verantwoordelijkheden en worden partijen buiten DJI ingeschakeld en gefaciliteerd voor zorg en re-integratie.
- Minder opleggingen van voorlopige hechtenis.
- Een wettelijk noodventiel waarmee kan worden ingespeeld op pieken in een onvoorziene hoge instroom van justitiabelen.
Code zwart
DJI verkeert al langere tijd in code zwart: er is sprake van een groot en structureel tekort aan cellen. Op dit moment wachten duizenden daders op de uitvoering van hun straf en dat aantal blijft oplopen. Dit doet afbreuk aan het vertrouwen in de rechtsstaat en leidt tot maatschappelijke en politieke beroering. Door het cellentekort komt een deel van de gedetineerden eerder vrij dan de rechter in de opgelegde straf heeft bepaald. Daarbovenop dreigen de komende jaren mogelijk 3.000 cellen te verdwijnen, omdat er geen geld is voor noodzakelijk onderhoud
Nieuwsuur
Wim Saris is op donderdag 18 december om 21.30 uur te zien in Nieuwsuur (NPO 2), waar hij nader ingaat op zijn oproep aan de formerende partijen.
De brief van Wim Saris aan informateur Letschert staat onderaan deze pagina.