De film 'Vreemdelingenbewaring in Nederland' laat zien hoe vreemdelingenbewaring in Nederland wordt uitgevoerd en beantwoordt vragen over wie er in bewaring zitten, waarom en waar dat gebeurt, hoe lang men daar verblijft en hoe het vertrekproces is geregeld. De opnamen vonden plaats in DC Rotterdam, DC Zeist en JC Schiphol.
(Een vrouw met twee draagtassen.)
VOICE-OVER: Veel mensen komen ieder jaar naar Nederland met de wens zich hier te vestigen. Veel van hen dienen een asielaanvraag in.
De Immigratie- en Naturalisatiedienst, de IND toetst elke aanvraag aan de regels van het vreemdelingenbeleid.
Vreemdelingen die geen recht hebben op een verblijfsvergunning of de toelatingsprocedure niet doorlopen verblijven hier illegaal en moeten ons land verlaten.
(Beeldtekst: Vreemdelingenbewaring in Nederland. De video gaat over in een animatie.)
RUSTIGE MUZIEK
Vreemdelingen die niet in Nederland mogen blijven, zijn zelf verantwoordelijk om te vertrekken en krijgen de tijd dat zelfstandig te doen.
(Een wereldkaart.)
Zij kunnen daarbij hulp krijgen van verschillende organisaties.
Verlaat de vreemdeling Nederland niet uit zichzelf dan kunnen er toezichtsmaatregelen worden opgelegd om het vertrek te organiseren.
Iemand moet zich dan bijvoorbeeld regelmatig melden op het politiebureau.
Als het vermoeden bestaat dat de vreemdeling zich niet zal houden aan die toezichtsmaatregelen kan hij in vreemdelingenbewaring worden geplaatst.
Lang niet alle vreemdelingen komen dus in vreemdelingenbewaring terecht want dit wordt alleen ingezet als uiterste maatregel.
(De animatie gaat weer over in een video.)
Als een vreemdeling in bewaring wordt gesteld, komt hij in een van de drie detentiecentra: Rotterdam, Schiphol of Zeist.
AGENT: Kom maar.
(Een man stapt uit een busje.)
VOICE-OVER: Vreemdelingen met een psychische stoornis en gedragsproblematiek worden behandeld in rijkskliniek Veldzicht.
(Een agent brengt de man naar binnen. Detentietoezichthouder Kimberly:)
VREDIGE MUZIEK
KIMBERLY: Er is hier een hele open en humane sfeer.
We gaan hier op een respectvolle manier met elkaar om.
Het zijn natuurlijk geen criminelen.
Ze hebben hier veel meer vrijheden waardoor er veel meer ruimte ontstaat ook voor ons, om af en toe een praatje te maken.
Maar uiteindelijk is het doel natuurlijk het terugkeren naar het land van herkomst.
(Beeldtekst: Waarom in vreemdelingenbewaring? Een man vult een formulier in.)
DE VREDIGE MUZIEK SPEELT VERDER
MANNENSTEM: U bent geen roker.
VOICE-OVER: Vreemdelingen worden in een detentiecentrum geplaatst omdat ze beschikbaar moeten zijn voor vertrek uit Nederland.
Ze zijn dus niet door een rechter veroordeeld voor een misdrijf maar er is bepaald dat zij ons land moeten verlaten.
(Beeldtekst: Wie zitten er in vreemdelingenbewaring? De video gaat over in een animatie.)
DE VREDIGE MUZIEK GAAT OVER IN LUCHTIGE MUZIEK
Er zitten verschillende groepen vreemdelingen in bewaring.
Vreemdelingen die illegaal in Nederland zijn omdat ze geen recht hebben op een verblijfsvergunning of deze nooit hebben aangevraagd.
Deze vreemdelingen zijn bijvoorbeeld op straat opgepakt of bij een controle op illegale arbeid.
Zij verblijven bij DJI op grond van artikel 59 van de Vreemdelingenwet.
Vreemdelingen die aan de Schengenbuitengrens zijn geweigerd bijvoorbeeld omdat ze geen geldig reisdocument hebben of een gevaar vormen voor de openbare orde of de nationale veiligheid.
Gezinnen met minderjarige kinderen die geen recht hebben op een verblijfsvergunning of illegaal in Nederland zijn.
(Het silhouet van een familie.)
Gezinnen met minderjarige kinderen die aan de grens geweigerd zijn bijvoorbeeld omdat ze geen geldige reisdocumenten hebben.
En er zijn alleenstaande minderjarige vreemdelingen die in bewaring zitten omdat ze Nederland moeten verlaten.
Van de populatie vreemdelingen in bewaring is gemiddeld 85 procent man en 15 procent vrouw.
De gemiddelde leeftijd van een volwassen vreemdeling in bewaring is 34 jaar.
(Beeldtekst: Wie zit waar? De animatie gaat weer over in een video. Twee mannen pingpongen in een grote zaal.)
DE LUCHTIGE MUZIEK GAAT OVER IN RUSTIGE MUZIEK
In een detentiecentrum verblijven volwassen mannen en vrouwen op gescheiden afdelingen.
Voor echtparen en volwassen familieleden is er een relatieafdeling.
(In een kleine kamer zijn een man en een vrouw aan het praten.)
Voor gezinnen met minderjarige kinderen en alleenstaande minderjarige vreemdelingen is er een aparte locatie: de gesloten gezinsvoorziening.
Gezinnen hebben hier een eigen verblijf waarin ze als familie kunnen leven.
(Afdelingshoofd)
BERT: Er is voldoende toezicht, maar we vinden het vooral belangrijk dat gezinnen zoveel mogelijk zelfstandig hun periode hier doorkomen en dat wij dat faciliteren.
Dus daar waar nodig ondersteunen we en verder regelen de gezinnen hun eigen verblijf hier.
(Twee kinderen spelen pingpong.)
Het uitgangspunt is hier dat kinderen op een hele kindvriendelijke manier worden opgevangen dat ze zo weinig mogelijk geslotenheid ervaren en dat ze gewoon kind kunnen zijn.
(Buiten is een kind aan het spelen op een speeltuig. Beeldtekst: In vreemdelingenbewaring... en dan? Voice-over:)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
VOICE-OVER: Na binnenkomst krijgen mensen een intakegesprek.
Wie het nodig heeft, krijgt kleding.
Om te zien of iemand geen verboden voorwerpen in het lichaam heeft verstopt krijgen mensen een bodyscan.
(Een röntgenfoto.)
In de detentiecentra zitten mensen in principe op een meerpersoonskamer tenzij er gegronde redenen zijn waarom dat niet kan.
Vreemdelingen mogen een verzoek doen om samen met een landgenoot of een bekende een kamer te delen.
(Twee mannen spelen een gezelschapsspel. Detentietoezichthouder Marij:)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
MARIJ: Vreemdelingen die hier verblijven, die moeten Nederland verlaten.
Dus we kunnen eigenlijk geen arbeid en geen scholing bieden.
Dus het andere wat we kunnen aanbieden, is bijvoorbeeld naar een luchtplaats waar ze spelletjes kunnen gaan doen, naar een fitnessruimte, een bibliotheek een crea, een YouTube-ruimte waar ze zich allemaal een beetje kunnen vermaken om het allemaal wat gemoedelijker te laten doen.
En dat ze zich niet gaan vervelen, dat is het belangrijkste, denk ik.
(Enkele vrouwen zijn aan het knutselen.)
VOICE-OVER: Iedereen krijgt medische zorg, eten en drinken.
Met een pasjessysteem kunnen de vreemdelingen bestellingen doen en kunnen ze telefoneren, beperkt internetten en buitenlandse kranten lezen en er mag twee uur in de week bezoek komen.
Iedereen mag hier zijn godsdienst of levensovertuiging belijden en krijgt daarbij steun van geestelijk verzorgers.
(In een bidruimte is een moslim aan het bidden. Beeldtekst: Ketensamenwerking. De video gaat over in een animatie.)
DE RUSTIGE MUZIEK GAAT OVER IN LUCHTIGE MUZIEK
DJI is alleen verantwoordelijk voor het verblijf van een vreemdeling in een detentiecentrum.
Tijdens het verblijf werkt DJI intensief samen met ketenpartners.
Een vreemdeling wordt in bewaring gesteld door de vreemdelingenpolitie de Koninklijke Marechaussee of door de Dienst Terugkeer en Vertrek en dan door de Dienst Vervoer en Ondersteuning van DJI overgebracht naar een detentiecentrum.
Medewerkers van de Dienst Terugkeer en Vertrek voeren de regie over het hele vertrekproces.
Zij houden gesprekken met de vreemdeling en stellen een vertrekplan op.
Met als doel de vreemdeling zorgvuldig, waardig en tijdig te laten vertrekken.
(Een kalender.)
De medewerkers Vreemdelingenzaken van DJI zorgen voor de praktische zaken in de voorbereiding op het vertrek.
Bijvoorbeeld het afscheid nemen van bekenden of het plannen van extra bezoek.
Woonbegeleiders van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers, het COA werken samen met DJI in de gesloten gezinsvoorziening om gezinnen met kinderen en alleenstaande minderjarigen te begeleiden.
De IND vertegenwoordigt de staat als een vreemdeling in beroep gaat tegen de inbewaringstelling.
Wanneer een vreemdeling besluit om actief te werken aan z'n vertrek kan hij een beroep doen op de Internationale Organisatie voor Migratie die op verschillende manieren ondersteuning biedt met financiële hulp tickets of begeleiding in het thuisland.
(Een doos medicatie.)
Vanuit maatschappelijk oogpunt zijn ook vrijwilligersorganisaties actief in de detentiecentra.
Zij leveren een bijdrage aan het welbevinden van de vreemdelingen.
(Beeldtekst: Hoelang in vreemdelingenbewaring? De animatie wordt een video.)
DE LUCHTIGE MUZIEK GAAT OVER IN VREDIGE MUZIEK
Hoelang een vreemdeling in bewaring zit, varieert maar dat is gemiddeld zo'n zeventig dagen.
Gezinnen verblijven er maximaal twee weken.
Maar dit kan langer duren, bijvoorbeeld omdat er geen geldig paspoort is of omdat een vreemdeling niet meewerkt.
(Twee agenten openen de deur van een kamer. Er zit een man op het bed.)
AGENT: Good morning, sir.
VOICE-OVER: Vreemdelingen verlaten Nederland meestal per vliegtuig.
Als het vermoeden bestaat dat hij zich tijdens het gedwongen vertrek zal verzetten begeleidt de Koninklijke Marechaussee de vreemdeling tijdens de reis.
Door op deze manier te werken, zorgt DJI er samen met andere organisaties voor dat vreemdelingen die hier niet mogen blijven Nederland op een waardige manier verlaten.
(De man wordt naar een justitiebusje gebracht dat vervolgens naar de luchthaven rijdt.)
DE VREDIGE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN EBT DAN WEG
(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Dienst Justitiële Inrichtingen. Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het beeld wordt blauw met wit. Beeldtekst: Dit is een uitgave van de Dienst Justitiële Inrichtingen, afdeling Corporate Communicatie. Copyright 2016.)
(Alle rechten van deze film zijn voorbehouden. Het vervaardigen van kopieën en/of het verspreiden van (delen van) deze film in welke vorm dan ook is verboden. Geen van de mensen die in deze film zijn geportretteerd, zit of zat daadwerkelijk in vreemdelingenbewaring. Het zijn medewerkers van DJI of mensen die door DJI zijn ingehuurd. Voor meer informatie zie www.dji.nl.)