Leefsituatie ex-justitiabelen

In de periode 2019-2020 is onderzoek uitgevoerd naar de ontwikkeling van de leefsituatie van gedetineerden die in 2013 zijn uitgestroomd uit detentie, op de terreinen van werk, inkomen en opleiding, huisvesting en huishoud-samenstelling tot en met drie jaar na uitstroom.

In het onderzoek zijn DJI-gegevens en CBS-gegevens gekoppeld. Er is gewerkt met een steekproef van ruim 10.000 (mannelijke) gedetineerden die in 2013 zijn uitgestroomd. Het gaat om een groep kortverblijvenden (8-14 dagen), een groep middellang verblijvenden (30-90 dagen) en een groep langverblijvenden (> 190 dagen). Zij zijn gevolgd tot en met 2015, in de zin dat CBS-gegevens over de plaats in het huishouden, sociaal-economische status en de hoogte van het inkomen over alle maanden in die periode zijn betrokken in het onderzoek. Vanuit DJI zijn gegevens ingevoegd over periodes van nieuwe detenties. Daarnaast zijn een aantal persoons- en achtergrondkenmerken bekend (leeftijd, eerdere detenties en type delict).

De resultaten uit het onderzoek bevestigen over het algemeen het beeld dat uit ander onderzoek naar voren komt: eenmaal veroordeeld tot een onvoorwaardelijke straf lukt het iets meer dan de helft van de ex-justitiabelen om het leven weer zodanig op de rit te krijgen dat volgende detenties uitblijven. Daarnaast neemt met het vorderen van de leeftijd de kans dat iemand opnieuw gedetineerd raakt langzaam af en het hebben van een redelijk inkomen helpt daarbij. Het lukt maar een beperkt aandeel van ex-justitiabelen om dat inkomen te verwerven via een baan. Kenmerkend voor het merendeel van de onderzoekspopulatie is de zwakke positie op het gebied van werk en inkomen over de gehele periode van 36 - 48 maanden na uitstroom.