'Jongeren moeten de kans krijgen om stapsgewijs hun gedrag aan te passen'
Op 1 januari 2021 gaat de Kleinschalige Voorziening Justitiële Jeugd (KVJJ) Noord van start. Manager Ankie Tent vertelt over de voorbereidingen: 'In verschillende werkgroepen zijn we druk bezig met het maken van afspraken met onder andere jeugdreclassering, hulpverlening en gemeenten. Er is in de provincies Drenthe, Friesland en Groningen veel draagvlak om jongeren in een zo normaal mogelijke setting te laten werken aan een leven zonder criminaliteit.'
De Kleinschalige Voorziening Justitiële Jeugd (KVJJ) Noord wordt gehuisvest in een vrijstaande unit van Elker Jeugdhulp & onderwijs. Die ligt in een woonwijk in het noorden van de stad Groningen. In 2017 was op deze plek ook de Proeftuin Kleinschalige Voorziening. Er is plaats voor 8 jongeren, van first offenders tot jongeren in de laatste fase van een PIJ-maatregel. Maar ook jongeren die bijvoorbeeld hun taakstraf niet hebben afgemaakt, kunnen in de KVJJ terecht.
Ankie: 'Met de sluiting van de JJI in Veenhuizen per 1 januari 2021 zijn er in deze regio geen strafrechtelijke plaatsen meer voor jongeren. Toch worstelen gemeenten en justitie ook in Noord-Nederland met de zorg voor jeugdigen met gedrags- en strafrechtelijke problematiek. In veel gevallen is voor deze jongeren de stap naar een JJI, zeker als die zo ver weg is, eigenlijk te groot. De jeugdreclassering is er dan ook van overtuigd dat we in januari al 8 jongeren in de KVJJ kunnen helpen.'
Groot werkgebied
De drie noordelijke provincies vormen een groot gebied. Dat heeft bepaalde consequenties voor de KVJJ Noord. Op basis van de plaatsingscriteria is voor de KVJJ’s in de Randstad de reistijd maximaal 1 uur tussen KVJJ en thuisadres of school en werk. KVJJ Noord hanteert maximaal 1,5 uur.
'Anders zouden we geen enkele jongere uit Drenthe of Friesland kunnen opnemen', legt Ankie uit. 'Een lange reisafstand kan behoorlijk belastend zijn voor een jongere. Die moet dan ook echt gemotiveerd zijn en de KVJJ als kans zien.' Ook heeft de KVJJ te maken met veel verschillende ketenpartners uit de hele regio. Daarom heeft iedere provincie 1 woordvoerder naar voren geschoven. Ankie: 'Alleen al in de stad Groningen zijn er 23 wijkteams. Het is fijn dat we op deze manier toch snel tot werkbare afspraken kunnen komen.'
Jeugdhulpinstanties zorgen dat een behandelaar al op dag 1 kan starten in de KVJJ.
Neem het en gebruik ons
Ankie gelooft erg in de manier van werken in de KVJJ. 'De ouders erbij betrekken en de hulpverlening normaliseren: wat heeft de jongere nu echt nodig en wat werkt. En vooral de eigen verantwoordelijkheid van de jongere stimuleren. Zo van: neem het en gebruik ons. Het is echt een kans dat de jongere in de eigen omgeving en met het eigen netwerk kan werken aan gedragsverandering. De verre JJI is dan een stok achter de deur.'
Dynamische blauwdrukken
De grootste uitdaging voor de KVJJ zit volgens Ankie in het zo snel mogelijk kunnen starten met hulpverlening. 'Met onder andere Accare (jeugdhulp), VNN (verslavingszorg) en Lentis (GGZ) hebben we goede afspraken gemaakt. Zij hebben capaciteit vrijgemaakt. Zo kan er altijd een behandelaar starten vanaf de eerste dag dat een jongere in de KVJJ is. Dat is ook nodig, want de jongeren blijven maar kort in de KVJJ.' Een andere uitdaging ziet Ankie in de vervolgstappen na de KVJJ, vooral op het gebied van huisvesting. 'Zo zijn we bezig met convenanten met woningcorporaties in de verschillende gemeenten. Wat kunnen zij betekenen om jongeren snel aan een woonplek te helpen?'
Met ketenpartners en input van de andere KVJJ’s maakt de KVJJ Noord nu kleine blauwdrukken. 'Maar wel dynamische blauwdrukken', zegt Ankie. 'Geen enkele jongere en traject zijn hetzelfde. We moeten steeds op dat moment bekijken wat het beste past bij die jongere en het gezin. Met de hele regio, van reclassering tot rechter, hebben we vertrouwen in deze vorm van jeugdhechtenis. Dat is al een goede start.'