Afdeling Intensief Toezicht (AIT)

Plaatsing in een AIT

De selectiefunctionaris van DJI beslist namens de Minister beslist welke gedetineerde in de AIT wordt geplaatst. Op grond van artikel 13 van de Regeling, selectie plaatsing en overplaatsing van gedetineerden kunnen gedetineerden in een AIT worden geplaatst die:
a. een hoog vluchtrisico vormen, al dan niet met behulp van derden;
b. een hoog risico vormen op ernstig voortgezet crimineel handelen vanuit detentie;
c. een hoog risico vormen op aanhoudende ongeoorloofde contacten met de buitenwereld met een maatschappelijk ontwrichtend karakter. 

Orde en veiligheid

De nadruk ligt bij de AIT op het bewaren van de orde en veiligheid. De AIT is aangewezen als individueel regime. Activiteiten vinden in kleinere groepen of individueel plaats. De directeur bepaalt in welke mate een gedetineerde in een AIT aan gemeenschappelijke activiteiten kan deelnemen. De contacten met de buitenwereld worden gemonitord en het dagprogramma wordt gecompartimenteerd uitgevoerd. Gedetineerden in de AIT komen niet in aanraking met gedetineerden van andere afdelingen.

Bezoek

De gedetineerden in de AIT kunnen wekelijks één uur bezoek van gescreende contactpersonen ontvangen. De geprivilegieerde contacten zijn hiervan uitgezonderd. Alle relaties vanaf 14 jaar  worden via het Gedetineerden Recherche- InformatiePunt (GRIP) en het Landelijk Bureau Inlichtingen en Veiligheid (LBIV) gescreend. Dat wil zeggen dat alle personen buiten de PI waar de hoogrisicogedetineerde mee wil bellen en/of fysiek bezoek van wil ontvangen minimaal jaarlijks worden gescreend. Er wordt gescreend of de relaties een risico vormen op het gebied van de orde en de veiligheid in de inrichting, de openbare orde en Voorgezet Crimineel Handelen in Detentie (VCHD).

Per bezoekmoment is bezoek van twee meerderjarige bezoekers (niet gelijktijdig) of één minderjarige bezoeker (onder de 14 jaar) met één meerderjarige bezoeker mogelijk. Er is altijd toezicht op het bezoek. Als sprake is van bijzondere omstandigheden kan de Minister het aantal bezoekmomenten en het aantal bezoekers tijdelijk verruimen. Bezoek vindt in beginsel plaats zonder glazen wand.

Bezoek moet altijd vooraf door de gedetineerde worden aangevraagd, de bezoekers staan op een gelimiteerde lijst en zijn vooraf gescreend. Tijdens het bezoek wordt altijd toezicht gehouden. Gesprekken worden opgenomen en beluisterd.  Gesprekken die niet in het Nederlands worden gevoerd, worden achteraf vertaald. Ook kan tijdens de gesprekken een tok worden ingezet om voor live vertaling te zorgen. De directeur bezoek in bepaalde gevallen weigeren.

Post

Gedetineerden hebben de mogelijkheid om post te ontvangen en te verzenden. In de AIT wordt alle post van of aan de gedetineerden geopend, gelezen en gecontroleerd op inhoud, tenzij het om geprivilegieerde contacten gaat. De post van of aan geprivilegieerde contacten kan alleen in het bijzijn van de gedetineerde worden geopend en op de aanwezigheid van bijgesloten voorwerpen worden onderzocht. Post van andere dan de daartoe aangewezen rechtsbijstandverlener(s) worden niet aan de gedetineerde uitgereikt en ongeopend aan de afzender (onder vermelding van de reden) geretourneerd. De directeur kan in bepaalde gevallen het verzenden of uitreiken van post, alsmede bijgesloten voorwerpen, weigeren.

Telefonisch contact met persoonlijke relaties

Voor AIT-gedetineerden geldt dat zij drie keer per week tien minuten één telefoongesprek mogen voeren met vooraf positief gescreende contactpersonen. Geprivilegieerde contacten vormen hierop een uitzondering. De Minister kan het telefonisch contact tijdelijk verruimen vanwege bijzondere omstandigheden. 

De gedetineerde moet van tevoren het telefonisch contact met de gescreende contactpersonen aanvragen. De gescreende contactpersonen in Nederland kunnen uitsluitend bellen vanaf een door de Minister aangewezen locatie met een aangewezen toestel. Deze relatie zal zich daarvoor moeten melden op een locatie die door DJI is aangewezen. Telefoongesprekken met gescreende contactpersonen in het buitenland kunnen enkel met toestemming van de Minister en onder door hem gestelde voorwaarden worden gevoerd. Op telefoongesprekken met gescreende contactpersonen is altijd live auditief toezicht.

Bezoek van en telefonisch contact met een rechtsbijstandverlener

Een gedetineerde kan met maximaal twee rechtsbijstandverleners vertrouwelijk contact onderhouden. Dit heet “geprivilegieerd contact”. Als sprake is van bijzondere omstandigheden kan de Minister een uitzondering maken op het maximum aantal rechtsbijstandverleners. Ook kan de Minister toestemming geven dat een daartoe aangewezen rechtsbijstandverlener zich laat vervangen.

Er is uitsluitend visueel toezicht door middel van een camera als een rechtsbijstandverlener bij een gedetineerde op bezoek komt. De camera moet zo zijn ingesteld dat met het dossier of eventuele aantekeningen niet kan worden meegelezen. Als het gesprek daartoe aanleiding geeft, kan het worden onderbroken en eventueel worden beëindigd. Als er concrete aanwijzingen zijn dat er misbruik wordt gemaakt van het geprivilegieerde contact en er sprake is van een lopend strafrechtelijk onderzoek, kunnen de politie en het Openbaar Ministerie bevoegdheden inzetten om inbreuk te maken op het recht op vertrouwelijke communicatie tussen de gedetineerde en zijn/haar advocaat.

Bevelsbevoegdheid

De Minister kan aan een gedetineerde in de AIT een bevel opleggen als dat noodzakelijk is voor de openbare orde of veiligheid buiten de inrichting. Dat bevel beperkt de gedetineerde in zijn communicatiemogelijkheden met de buitenwereld of sluit deze zelfs uit. Dat kan gevolgen hebben voor het contact (in de vorm van bezoek, post en/of bellen) met zijn persoonlijke relaties. Ook kan het bevel gevolgen hebben voor de daartoe aangewezen rechtsbijstandverlener(s) van de gedetineerde. Als het bevel namelijk (mede) een beperking of uitsluiting van het telefoonverkeer inhoudt, dan zal de rechtsbijstandverlener zich voor het voeren van telefoongesprekken met de betreffende gedetineerde moeten melden op een daartoe aangewezen locatie.