Monitor KVJJ: tellen én vertellen
Met de komst van de Kleinschalige Voorzieningen Justitiële Jeugd (KVJJ) is een belangrijke stap gezet naar meer maatwerk voor jongeren in detentie. De Monitor KVJJ volgt 2 jaar lang of deze nieuwe manier van vrijheidsbeneming goed werkt. En geeft handvatten voor de verdere ontwikkeling van de KVJJ’s.
‘Veel mensen staan volledig achter het concept van de KVJJ. Het is kleinschalig, met maatwerk en het biedt jongeren de kans hun positieve dagbesteding voort te zetten. Daar kun je niet tegen zijn. Maar helpt het jongeren ook echt om een goede doorstart te maken? En hoe kan het dat in de praktijk blijkt dat de 5 KVJJ’s niet automatisch vol stromen? Daar willen we graag meer van weten en van leren’, vertelt Madelon Ultee. Als beleidsadviseur bij de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) zit ze in de begeleidingscommissie van de monitor KVJJ. Die commissie overlegt met de onderzoekers over de aanpak van de monitor en denkt mee als er zich knelpunten voor doen.
Uitdaging
Nathalie Brocken is één van de 4 adviseurs/onderzoekers van de Rebelgroup die de KVJJ-monitor ontwikkelt en uitvoert. Ze vertelt dat de grootste uitdaging voor de monitor is dat elke KVJJ een eigen ontstaanshistorie kent, ze in verschillende ontwikkelingsfasen zitten en de lokale (keten)situatie een grote rol speelt. ‘Het maakt nogal wat uit of de KVJJ net operationeel is of al wat langer open is. En ook de locatie is van betekenis; midden in de Randstad of in het zuidelijkste puntje van Nederland. Bovendien zijn de KVJJ’s nog in ontwikkeling en kunnen beleid of lokale afspraken in de loop van de tijd worden aangepast. Daar proberen we zo goed mogelijk rekening mee te houden.’
Recht doen aan verschillen
Maatwerk speelt dus ook in de monitor een rol. Als eerste maken de onderzoekers een zogenaamde startfoto van elke KVJJ en brengen ze de regionale situatie in kaart. Nathalie: ‘Door de verschillen en overeenkomsten in kaart te brengen, willen we een gezamenlijk startpunt creëren en individuele leervragen van de KVJJ meenemen. Dat doen we door cijfers te verzamelen en door gesprekken met KVJJ-medewerkers en de (lokale) ketenpartners. We willen niet alleen tellen, maar ook vertellen.’
Fact checking
Madelon is ook benieuwd naar het beeld dat de RvdK uit de monitor kan halen. ‘Wij informeren graag onze raadsonderzoekers nog beter over de mogelijkheden van de KVJJ. Want, naast ‘schorsen van de voorlopige hechtenis’ of ‘plaatsing in een JJI’, kunnen ze nu ook KVJJ-plaatsing adviseren. Dat is wennen. En in sommige gevallen ook best spannend. Door de monitor hoop ik dat we de mogelijkheden voor de inzet van de KVJJ kunnen onderbouwen met feiten en resultaten.’
Kenmerken, kosten en effecten
Op basis van de startfoto en nulmeting wordt een basis voor de monitor ontworpen. Daarin komen metingen over de kenmerken van KVJJ-jongeren, zoals leeftijd, eerdere contacten met justitie en verblijfsduur. Verder worden kosten in kaart gebracht van de uitvoering in de KVJJ. Tot slot wordt het effect van de KVJJ op de jongeren onderzocht: zijn de beschermende factoren versterkt en risicofactoren afgenomen?
Optelsom
‘Bedenk wel dat de KVJJ maar een klein stukje vormt van de hele keten’, benadrukt Nathalie. ‘Of een jongere na verblijf in de KVJJ weg kan blijven van crimineel gedrag, is een optelsom van de inzet van alle partijen die voor, tijdens en na de KVJJ bij de jongere betrokken zijn. Onderzoeken wat de werkzame elementen zijn is veel interessanter dan alleen recidivecijfers bekijken. Is het de nabijheid van familie of dezelfde hulpverlener? Het gaat uiteindelijk om de jongeren en hoe zij het best geholpen kunnen worden.
FCJ-monitor
Voor de omvorming van de JII’s naar Forensisch Centra Jeugd (FCJ) wordt ook een monitor ontwikkeld. Lees meer over het doel en de stand van zaken van de FCJ-monitor.