Ga direct naar inhoud

Over het programma

Het doel van het programma 'Vrijheidsbeneming op Maat' (VOM) is om de stelselwijziging justitiële jeugd succesvol in te voeren. Het programma startte in de zomer van 2019 onder leiding van DJI.

Logo VOM: 4 personen staan om jongere heen.

Maatwerk voor de jongeren staat hierbij voorop. Hiermee werken we aan recidivevermindering en een effectieve inzet van het jeugd- en adolescentenstrafrecht. En zorgen we ervoor dat de jongere zijn of haar leven weer goed kan voortzetten.

Als programma houdt VOM in het najaar van 2023 op te bestaan, maar het doel blijft ook in de jaren daarna overeind: meer maatwerk realiseren voor justitiële jongeren. Waar staat VOM nu en wat zijn de verdere plannen?

Projecten VOM

Het programma VOM bestaat uit 3 projecten:

  • Forensisch Centrum Jeugd (FCJ)
    Preventief gehechte jongeren, jongeren met een jeugddetentie en jongeren met een PIJ-maatregel worden in een FCJ geplaatst vanwege delictgerelateerde redenen, onderzoeksbelang, zorgproblematiek of een hoge(re) beveiligingsnoodzaak.

    Dit project onderzoekt en beschrijft wat een FCJ doet, hoe in een FCJ zorg, beveiliging en dagbesteding vormgegeven kunnen worden en hoe we de huidige JJI’s kunnen omvormen tot een FCJ. De invoering van differentiaties in zorg en beveiliging is een belangrijk onderdeel. In verschillende pilots binnen de JJI’s wordt daar onderzoek naar gedaan.

    Lees meer over het FCJ
     

  • Kleinschalige voorziening Justitiële Jeugd (KVJJ)
    De KVJJ is een nieuwe vorm van vrijheidsbeneming van justitiële jongeren. Relationele beveiliging wordt daarbij gecombineerd met een zeer intensieve samenwerking van alle ketenpartners rondom de jongere en het gezin.

    Preventief gehechte jongeren, jongeren met een jeugddetentie en jongeren met een PIJ-maatregel (in de eindefase) vormen de doelgroep voor de KVJJ. Hierbij is randvoorwaardelijk dat zij geschikt worden bevonden voor een beperkt beveiligingsniveau.

    Dit project zorgt voor een productbeschrijving voor de KVJJ. Hierin staat beschreven wat een KVJJ precies inhoudt en welke (beleids)kaders van toepassing zijn op de KVJJ. Daarnaast begeleidt en faciliteert dit project de KVJJ’s bij de realisatie en implementatie van deze voorziening. En ontwikkelt het landelijke kaders voor de KVJJ’s.

    Lees meer over de KVJJ
     

  • Beleidsontwikkeling
    Voor de stelselwijziging moet op diverse terreinen nieuw beleid worden ontwikkeld of moet het huidige uitvoeringsbeleid worden aangepast. Bijvoorbeeld op het gebied van screening en diagnostiek, veiligheid en behandeling. Dit project loopt daarmee parallel aan de projecten voor de opstart van de KVJJ en de omvorming van JJI tot FCJ.

    Uitgangspunt is de vraag hoe de optimale behandeling en begeleiding van de justitieel geplaatste jongeren op een toekomstbestendige wijze en met oog voor recidivevermindering kan worden vormgegeven. Het project levert beleidsstukken op voor personeel, risicomanagement,  onderwijs en arbeidstoeleiding, behandeling en (na)zorg, leefklimaat en transforensische zorg.

    Lees hoe het project Beleidsontwikkeling werkt aan kwaliteit voor justitiële jeugd.

In alle projecten worden de bedrijfsmatige randvoorwaarden meegenomen die nodig zijn voor de transitie van het oude justitiële jeugdstelsel naar het nieuwe stelsel. Daarbij valt te denken aan personeel, informatievoorziening, technologie, organisatie, financiën, capaciteit en plaatsing, huisvesting, beveiliging en wet- en regelgeving. Dit was tot oktober 2021 een eigen project in het programma, maar is inmiddels geïntegreerd in de andere 3 projecten.

Overzicht mijlpalen programma Vrijheidsbeneming op Maat (VOM)
Overzicht van de mijlpalen 2020-2024 per project in het programma VOM

Van VIV JJ naar VOM

De jongeren die in de JJI’s verblijven hebben vaak complexe gedragsproblematiek. Dat vraagt om een gedifferentieerde aanpak, ook voor het juiste niveau van zorg en beveiliging. Tijdens de ‘Verkenning invulling vrijheidsbeneming justitiële jeugd (VIV JJ)’ is onderzocht hoe je zo’n gedifferentieerde aanpak kunt vormgeven. De resultaten zijn beschreven in het Eindrapport VIV JJ.

Op basis van de verkenning kwam de Minister voor Rechtsbescherming tot het besluit 'Meer maatwerk bij vrijheidsbeneming van justitiële jeugdigen'.

Het programma VOM werkt de inhoudelijke punten en aanbevelingen uit van het Eindrapport VIV JJ: invoering van vrijheidsbeneming die nog meer is toegespitst op wat jongeren nodig hebben tijdens preventieve hechtenis, jeugddetentie of Plaatsing in een Jeugdinrichting (PIJ).

Programmastructuur

Bestuurlijk overleg

Het bestuurlijk overleg neemt besluiten over nog te ontwikkelen of vast te stellen onderdelen. De plv. divisiedirecteur Forensische Zorg Justitiële Jeugd Inrichtingen (Forzo/JJI) is hiervan de voorzitter en neemt de besluiten. In het bestuurlijk overleg zijn vertegenwoordigd de algemeen directeuren van de JJI’s, de voorzitter van het Inhoudelijk Directeuren Overleg JJI, de bestuurders van de KVJJ-jeugdzorgaanbieders, de programmamanager VOM en enkele directeuren van Hoofdkantoor DJI onderdelen en Directie Sanctietoepassing en jeugd van het departement.

Portefeuillehouder en projectleiders

Ieder project heeft een portefeuillehouder. Dat is een lid uit het bestuurlijk overleg dat inhoudelijk kan sturen op de voortgang van de verschillende projectonderdelen. Daarnaast zijn er 3 projectleiders aangesteld.

Programmamanager

De programmamanager is onder andere verantwoordelijk voor het opzetten en uitvoeren van het programma, de dagelijkse leiding aan het programmateam, begeleiding, de rapportages en communicatie vanuit het programma.

Met vragen over het programma kunt u contact opnemen met de programmamanager via e-mail: vom@dji.minjus.nl.

Op sommige veranderonderdelen ligt besluitvorming niet bij DJI, maar bij het ministerie van Justitie en Veiligheid, Directie Sanctietoepassing en Jeugd (DSJ). Zij nemen besluiten over bijvoorbeeld de financiering of beleidsmatige keuzes met politieke of wettelijke gevolgen.

Documenten